8-14 YAŞ ARASI ÖĞRENCİLERDE BÖBREK SAĞLIĞI TARAMASI
Kahramanmaraş Halk Sağlığı Müdürlüğü, Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar Programlar ve Kanser Şubesi, Kronik Hastalıklar Yaşlı Sağlığı ve Özürlüler Birimi koordinatörlüğünde ve Kahramanmaraş Böbrek ve Diyaliz Hastaları Derneği (KABODER) ile Onikişubat İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü işbirliğinde 8-14 yaş arası öğrencilerde böbrek sağlığı taraması, Onikişubat İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı on okulda planlanmış olup; ilk olarak Yıldırım Bayazıt İlkokulunda başlamıştır.
Erken tanı ve tedavinin sağlanması yaklaşımıyla 2016 yılı Ocak ayı içerisinde tampon olarak yapılan tarama sonuçları bize bu çalışmanın gerekliliğini sunmuştur. Kamu Hastaneler Birliği Genel Sekreterliği, Dulkadiroğlu İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ve Halk Sağlığı Müdürlüğümüz tarafından; Dulkadiroğlu İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı üç okulda, 8-14 yaş arası 731 öğrenciye böbrek sağlığı taraması yapılmış, 123 öğrenci çocuk nefroloji uzmanına, 52 öğrenci pediatri uzmanına yönlendirilmiştir. Yapılan detaylı tetkikler neticesinde bir öğrenciye böbrek yetmezliği teşhisi konularak tedavisine başlanmıştır. Kısa süre sonra da halasının verdiği böbrekle organ nakli olmuştur.
Yıldırım Bayazıt İlkokulunda da birinci gün yapılan çalışmada toplam 149 öğrenciye tarama yapılmıştır. Çeşitli sebeplerden dolayı 24 öğrenci çocuk nefroloji uzmanına, 8 öğrenci de pediatri uzmanına yönlendirilmiştir.
Kronik Böbrek Hastalığı (KBH) dünyada ve ülkemizde salgın halini almış önemli bir halk sağlığı sorunudur. Erken saptandığında sıklıkla önlenebilir veya ilerlemesi geciktirilebilir olmasına karşın, farkındalığının ve erken tanısının düşük olması birçok olguda buna olanak vermemektedir. Dünyanın çeşitli bölgelerinde yapılan çalışmalar, hastalığın farkındalığının yüzde 10’un altında olduğunu göstermiştir. Türkiye’de ise farkındalık düzeyi daha düşüktür.
Sonuç olarak; KBH sık görülen, morbidite ve mortalite oranları yüksek olan, yaşam kalitesini olumsuz etkileyen, sağlık bütçelerine büyük yük getiren, farkındalığı ve erken tanısı düşük olan, buna karşın erken tanı konulduğunda önlenebilen veya ileri evrelere seyri yavaşlatılabilen bir hastalıktır. KBH’nin giderek artan tıbbi, sosyal ve ekonomik yükünü azaltmak için hastalığın tedavisinden çok gelişimini önlemeye, erken tanı ve uygun tedavi yöntemleriyle ilerlemesini engellemeye, hastaların yaşam sürelerini uzatmaya ve yaşam kalitelerini arttırmaya yönelik ulusal ölçekli hastalık yönetim modeli oluşturulmasına ve böbrek hastalıklarının önlenmesi, erken tanısı ve tedavisine ilişkin standart yaklaşımların geliştirilmesine gereksinim vardır.